Ciśnienie krwi u człowieka kontrolowane jest za pomocą wielu skomplikowanych mechanizmów. Czym uwarunkowane jest wysokie, a czym niskie ciśnienie? Jakie wartości ciśnienia tętniczego uważane są za zagrażające zdrowiu lub życiu? Czy wysoki puls może być niebezpieczny? Zapraszamy do lektury.
Co to jest ciśnienie?
Mówiąc najprościej, ciśnienie tętnicze to siła, z jaką krew napiera na naczynia krwionośne i ich ścianki. Siła ta uzależniona jest od bardzo wielu czynników, takich jak na przykład siła skurczu serca, elastyczność naczyń krwionośnych oraz ich średnica. Dodatkowo należy wiedzieć, że układ nerwowy oraz hormonalny kontrolują wysokość ciśnienia krwi. Również tryb życia, jaki prowadzimy nie pozostaje obojętna na osiągane wartości ciśnienia tętniczego krwi.
Jakie powinno być prawidłowe ciśnienie krwi?
Świat medycyny określił, że prawidłowym ciśnieniem krwi jest to, które oscyluje w granicach 120-139/80-89 mm Hg, natomiast wzorcowe ciśnienie krwi, do jakiego dążą lekarze przy podejmowaniu prób jego uregulowania u swoich pacjentów to 120/80 oraz ok 130/90 w cięższych przypadkach nadciśnienia.
Wysokie ciśnienie - kiedy o nim mówimy i kiedy jest niebezpieczne?
Wysokim ciśnieniem nazywamy takie, które przekracza 140/90.
Oczywiście są różne stopnie nadciśnienia. I tak ciśnienie
- 140-159/90-99 nazywane jest nadciśnieniem 1. stopnia,
- 160-179/100-109 nazywane jest nadciśnieniem 2. stopnia,
- powyżej 180/110 nazywane jest nadciśnieniem 3. stopnia.
Wysokie ciśnienie niesie za sobą ryzyko, np. wylewu krwi do mózgu. Wartości ciśnienia niebezpieczne dla życia i zdrowia pacjenta to te, które znajdują się w zakresie 2. i 3. stopnia. Są jednak osoby, które odczuwają silne bóle głowy i męczliwość już przy ciśnieniu osiągającym wartość 140/90. Pamiętajmy, że w wyniku nieleczonego nadciśnienia jesteśmy narażeni na udar oraz zawał serca, które mogą prowadzić do zgonu.
Objawy nadciśnienia tętniczego, oprócz pomiaru, są swoiste:
- ból z tyłu głowy,
- zawroty głowy,
- krwawienie z nosa,
- bezsenność i nerwowość,
- ucisk w klatce piersiowej,
- duszności.
Nadciśnienie tętnicze zostało uznane za chorobę cywilizacyjną XXI wieku. Na ogromną zachorowalność wpływ ma wiele czynników, a najważniejsze z nich to:
- siedzący tryb życia,
- niewłaściwa dieta - bogata w cukry, sól i tłuszcz,
- stres,
- nadwaga i otyłość.
Nadciśnienie tętnicze pierwotne dotyczy aż 90% przypadków. Oznacza to, że tylko 10% osób borykających się z wysokim ciśnieniem cierpi na inne schorzenie, które wywołuje wysokie wartości ciśnienia. Są to m. in. choroby nerek, różnego rodzaju nowotwory, choroby nadnerczy, nadczynność tarczycy lub przytarczyc, guz mózgu. Aby zidentyfikować problem konieczne jest udanie się do lekarza.
Niskie ciśnienie - czy może być niebezpieczne?
Nie tylko wysokie ciśnienie może być niebezpieczne dla zdrowia. Również niedociśnienie może dawać takie objawy jak omdlenia, szumy uszne, męczliwość, tzw. mroczki przed oczami. Hipotonia, bo tak inaczej nazywamy niedociśnienie, dotyczy zazwyczaj sportowców, nastolatków oraz osób starszych. O hipotonii mówimy, kiedy ciśnienie skurczowe spada poniżej 100 mm Hg.
W przypadku dużego niedociśnienia i spowodowanego nim omdlenia należy położyć osobę na plecach, z nogami uniesionymi do góry tak, aby krew lepiej dopływała do mózgu. Osoba taka powinna pić chłodną wodę i oddychać głęboko. Warto też wiedzieć, że osoby cierpiące na hipotonię powinny dość często zmieniać pozycję ciała aby usprawnić proces krążenia krwi w organizmie.
Ciśnienie krwi a puls
Prawidłowy puls u zdrowego człowieka wynosi od 60 do 80 uderzeń serca na minutę. Tętno niższe niż 60 oznacza bradykardię, a wyższe niż 100 tachykardię. Niski puls występuje najczęściej u sportowców. Większym problemem jest natomiast wysoki puls z towarzyszącym mu uczuciem kołatania serca. Wówczas konieczna jest wizyta u lekarza. Wysoki puls może być związany z chorobami serca oraz płuc. Często jest również objawem anemii, zbyt malej ilości magnezu, potasu oraz wapnia. Może być również skutkiem nadczynności tarczycy.
Podsumowanie, czyli czym tak właściwie jest niebezpieczne ciśnienie krwi
Ciśnienie krwi, zarówno za niskie, jak i za wysokie oraz zbyt wysoki puls mogą być niebezpieczne dla naszego organizmu. Mogą spowodować udar, zawał, mogą być też objawem wtórnym innych chorób. Istotne jest, aby stale monitorować ciśnienie tętnicze, ponieważ wczesne wykrycie problemu może kazać się zbawienne.
Warto pamiętać, że nadciśnienie w początkowej fazie często nie daje żadnych objawów, dopiero podczas rutynowej wizyty u lekarza pacjent dowiaduje się, że jego ciśnienie krwi znacznie przekracza normy wyznaczone przez świat medycyny. Nieleczone nadciśnienie może prowadzić do zgonu.