Migrena to okresowy ból głowy, który trwa od czterech do nawet siedemdziesięciu dwóch godzin. Mogą jej towarzyszyć nudności, wymioty, a czasami jest też poprzedzona tzw. aurą, która przeważnie polega na zaburzeniach widzenia. Ważne jest też to, że niektóre codzienne bóle głowy to nie zawsze migrena.

Rodzaje migreny

Wyróżnia się dwa główne rodzaje migreny:

  1. migrena klasyczna, czyli migrena z aurą;
  2. migrena pospolita (zwykła), czyli migrena bez aury.

Jak się okazuje można cierpieć na obydwa rodzaje migreny. W jednym i drugim rodzaju ból zazwyczaj obejmuje jedną połowę głowy, ale czasami może być obustronny.

Migrena klasyczna

Najbardziej uciążliwą postacią migreny jest właśnie migrena klasyczna. Ból głowy, nudności i wymioty. Atak takiej migreny składa się z czterech etapów:

  1. fazy prodromalnej, a są to wczesne objawy ostrzegawcze;
  2. aury;
  3. fazy bólu;
  4. okres ustępowania dolegliwości.

Objawy fazy prodromalnej

Czasami trudno jest rozpoznać objawy fazy prodromalnej, ponieważ są one dyskretne, a objawy te mogą trwać od dwóch do dwudziestu czterech godzin. Te objawy to:

  • niezborność ruchów,
  • ziewanie,
  • uczucie zmęczenia,
  • sztywność karku,
  • uczucie pragnienia,
  • nadwrażliwość na światło i dźwięki,
  • uczucie podenerwowania,
  • apetyt na słodycze.

Aura i objawy

Aura trwa od dziesięciu minut do jednej godziny. Termin ten odnosi się do objawów, które poprzedzają klasyczny ból migrenowy. Objawy to:

  • zaburzenia widzenia,
  • zaburzenia mowy,
  • osłabienie,
  • zaburzenia czucia.

Chory w tej fazie może mieć różne zaburzenia widzenia. Bardzo często jest spotykane widzenie jasnych gwiazdek, zygzaków, iskier, błysków, a nawet prostych wzorów geometrycznych. U innych może pojawić się marszczenie, migotanie i falowanie obrazu, a nawet przemijająca ślepota, która będzie obejmowała część pola widzenia. Natomiast z objawów czuciowych to mrowienie i ciarki, które mogą dotyczyć jednej dłoni lub ramienia albo okolicy ust. Mrowienie to najczęściej zaczyna się od palców i rozprzestrzenia się na całą kończynę. Objawy te mijają po 10 – 60 minutach i wtedy pojawia się ból głowy, nudności oraz wymioty.

Pozostałe objawy

Inne objawy migreny to:

  • ból głowy – zazwyczaj jest on jednostronny i jest bardzo nasilony, a może trwać od czterech do siedemdziesięciu dwóch godzin. Najczęściej dotyczy czoła lub skroni i może również promieniować z tylnej części szyi;
  • światłowstręt;
  • nudności, wymioty i biegunka.

Migrena pospolita

Tutaj ataki bólowe będą takie same jak w migrenie klasycznej, ale zaczynają się po fazie prodromalnej, ponieważ tutaj nie występuje aura.

Czynniki wywołujące/wyzwalające napady migreny

Lekarze nie potrafią dokładnie określić, dlaczego ludzie chorują na migrenę, ale do  takich czynników, które wyzwalają/wywołują ataki migreny zalicza się:

  • niewłaściwe odżywianie – opóźnione albo pominięte posiłki czy nieodpowiednia wielkość posiłków;
  • niektóre pokarmy i napoje – ser, czekolada, owoce cytrusowe, alkohol, kawa, herbata i słodkie przekąski;
  • zmiana rytmu snu i czuwania – brak snu albo wylegiwanie się do późna w łóżku;
  • bóle głowy i szyi – bóle oczu, nosa, zatok obocznych, szyi, zębów, szczęk;
  • czynniki emocjonalne – stres i niepokój;
  • czynniki środowiskowe – przemęczenie, jasne lub migoczące światło, zmiany pogody, silne zapachy, podróż;
  • zmiany hormonalne u kobiet – ciąża, miesiączka, antykoncepcja doustna, hormonalna terapia zastępcza.

Przyczyny migreny

Nie są do końca poznane przyczyny migreny i wyróżnia się różne teorie, które wskazują na ich przyczyny:

  • teoria naczyniowa – ból migrenowy związany jest z rozszerzeniem naczyń krwionośnych w obrębie głowy;
  • teoria neurologiczna – zgodnie z tą teorią migrena ma podłoże neurogenne, a to oznacza, że powodują ją zmiany w układzie nerwowym;
  • odpowiedzialne są neurotransmitery – ostatnio naukowcy zbadali rolę pewnych przekaźników chemicznych w mózgu, które nazywa się neurotransmiterami, a szczególnie chodzi o serotoninę, czyli 5-hydroksytryptaminy.

Diagnoza migreny

Nie jest łatwo rozpoznać migrenę, ponieważ nie ma żadnych specyficznych badań, a postawienie diagnozy opiera się na wywiadzie i badaniu fizykalnym. Właściwą diagnozę pozwalają postawić pytania o:

  • częstość bólów,
  • rodzaj bólów,
  • lokalizację bólu głowy,
  • czynniki wywołujące dolegliwości.

Leczenie migreny

Nie ma skutecznego lekarstw, które raz na zawsze usunęłoby migrenę, ale są leki i metody niefarmakologiczne, które zmniejszają częstość ataków i łagodzą ich przebieg.

Leki bez recepty

W aptece można kupić wiele leków, które w swoim składzie zawierają paracetamol albo aspirynę. Aby one były skuteczne, należy je przyjmować wtedy, kiedy atak się zaczyna. Nie wolno przekraczać maksymalnej zalecanej dawki. Jeśli te leki wydają się być nieskuteczne albo zalecana najwyższa dawka jest niewystarczająca, to należy odwiedzić lekarza.

Leki na receptę

Kiedy leki bez recepty są nieskuteczne, to lekarz może przepisać jakiś środek na receptę. W migrenie stosuje się kilka takich leków, a przeważnie, gdy w czasie ataku bolą mięśnie szyi i ramienia. Leki te należą do grupy niesterydowych leków przeciwzapalnych  i jest to diklofenak, naproxen oraz kwas tolfenamowy. Leki przeciwmigrenowe mają zmniejszyć ból migrenowy poprzez zwężenie rozszerzonych naczyń krwionośnych, ale też poprzez usuwanie zaburzeń chemicznych w mózgu, które właśnie zostały wywołane przez migrenę.

Niefarmakologiczne leczenie migreny

Do niefarmakologicznych metod leczenia migreny zalicza się:

  • fizjoterapię – może pomóc w leczeniu migreny, a przeważnie gdy chory ma do tego bóle pleców i szyi;
  • osteopatię i kręgarstwo – pomaga przy problemach z układem kostnym;
  • środki ziołowe – przeprowadzono badania, które wykazały, że atakom migreny zapobiega złocień maruna, świeże liście maruny są skuteczne tak samo jak zawierające je tabletki;
  • akupunkturę i akupresurę – ulgę może przynieść naciskanie różnych punktów podczas ataków migreny, ale też niektórzy chorzy twierdzą, że pomaga akupunktura;
  • homeopatię – tutaj główna zasda głosi leczenie „podobnego podobnym”, gdzie chorym przypisuje się minimalną ilość substancji, która może wywołać objawy takie, które będą podobne do leczonej choroby;
  • psychoterapia – może pomóc w rozpoznaniu czynników stresowych, które wywołują migrenę;
  • masaż i aromaterapia – masaż może zmniejszyć napięcie mięśni, ale też może zmniejszyć bóle głowy, które są wywołane stresem;
  • joga – pozwala rozciągnąć mięśnie, pozwala się odstresować, wspomaga oddychanie, ale też zmniejsza napięcie.