Od kilku dni czujesz, że twoje dziecko jest inne - marudne i płaczliwe. Zastanawiasz się, czy nie jest chore, jednak nie ma innych objawów. Może właśnie Twoje niemowle przechodzi jeden ze skoków rozwojowych.

Czym są skoki rozwojowe?

Niedawno zostaliście szczęśliwymi rodzicami. Rozpoczął się najważniejszy projekt Waszego życia. Przed Wami piękne, wzruszające, ale również te trudne chwile. Emocje takie jak radość, szczęście i bezinteresowna miłość przeplatać się będą z troską, obawą i zwątpieniem we własne umiejętności. Rodzice przestają być bowiem, odpowiedzialni wyłącznie za siebie, a zostają opiekunami drobnego i zupełnie bezbronnego człowieka, który dopiero rozpoczyna swoją drogę w poznawaniu otaczającego go świata. 

Mózg dziecka w pierwszym roku życia intensywnie się rozwija, a poprzez nowe doświadczenia noworodek nabiera kolejnych umiejętności. Z każdą chwilą niemowlę zaczyna więcej odbierać, słyszeć, wiedzieć, rozumieć. Tak wielkie doświadczenia nie mogą obejść się bez uczucia niepokoju i strachu. Ten właśnie moment nazywany jest skokiem rozwojowym. Tylko w pierwszych 12 miesiącach życia dziecka takich przełomowych momentów jest aż siedem, a przy każdym z nich niemowlę może być marudne, płaczliwe, niespokojne, mieć problemy ze snem czy przyjmowaniem posiłków.

Kiedy spodziewać się skoków rozwojowych?

W zależności od tygodnia, w którym dziecko przyszło na świat, (dzieci urodzone przed terminem mogą przechodzić skoki rozwojowe później) warunków genetycznych, środowiskowych, a nawet indywidualnego charakteru dziecka - skoki rozwojowe mogą pojawić się w różnych dniach życia maluszka. Rodzice nie powinni martwić się, jeśli niemowlę jeszcze nie zdobyło niektórych umiejętności, które już zostały osiągnięte przez ich rówieśników. W pewnym przybliżeniu można jednak wyznaczyć tygodnie, w których opiekunowie mogą spodziewać się kolejnych etapów rozwojowych dziecka.

Pierwszy skok rozwojowy: 5 tydzień

Pierwszy skok rozwojowy, pojawia się tuż po przekroczeniu pierwszego miesiąca życia. Przez pierwsze dni noworodek głównie je i śpi, natomiast po skoku rozwojowym zauważyć można, że dziecko jest bardziej aktywne, z zaciekawieniem patrzy i słucha, jest świadome dotyku. Co ciekawe, po pierwszym skoku rozwojowym maluszek zaczyna płakać prawdziwymi łzami, a po usłyszeniu znajomego głosu mamy, może odwdzięczyć się uśmiechem.

Drugi skok rozwojowy: 7-9 tydzień

Między siódmym, a dziewiątym tygodniem życia dziecka pojawia się kolejny skok rozwojowy. Dziecko dostrzega, że ma rączki i może nimi ruszać. Rodzice mogą zauważyć, że dziecko dotknie powieszonej nad nim zabawki. Niemowlę zaczyna rozumieć wzorce, czyli czuje, że po kąpieli nastąpi czas spania, lub po karmieniu będzie chwila na zabawę. Dziecko może rozpocząć wydawanie z siebie dźwięków, przygląda się również twarzom rodziców.

Trzeci skok rozwojowy: 11-12 tydzień

Po trzecim miesiącu, dziecko staje się coraz zręczniejsze manualnie. Łapie przedmioty obiema rączkami, śledzi poruszającą się osobę lub przedmiot przekręcając głowę w jedną i drugą stronę, potrafi robić bąble ze śliny i chętnie wydaje z siebie piski. Dziecko aktywnie poznaje świat poprzez wkładanie wszystkiego do buzi.

Czwarty skok rozwojowy: 14-19 tydzień

Da się zauważyć, że każdy kolejny skok rozwojowy może pojawić się z różnym terminie. Trudno dokładnie określić czy dziecko zacznie przechodzić następny etap na początku czternastego, czy pod koniec dziewiętnastego tygodnia. W tym czasie pojawiają się, jednak cudowne umiejętności, które pozwalają maluszkowi wchodzić z rodzicami w pierwszą interakcję. Dziecko zaczyna bowiem, rozumieć związki przyczynowo skutkowe. 

Wyrzuca z wózka przedmioty, bo wie, że rodzic je podniesie lub odepchnie butelkę, gdy nie będzie miało ochoty na jedzenie. W tym czasie dziecko zacznie reagować na swoje imię i chętnie będzie przyglądało się swojemu odbiciu w lustrze. To również moment wielkich zmian w umiejętnościach motorycznych. Dziecko przekręci się z plecków na brzuszek lub odwrotnie, może również zacząć pełzać.

Piąty skok rozwojowy: 22-26 tydzień

Kończąc pierwsze pół roku, u dziecka może pojawić się lęk separacyjny, który z każdym kolejnym miesiącem będzie się nasilać i zakończy się między 2-3 rokiem życia. Lęk separacyjny związany jest z  dostrzeżeniem związków między ludźmi. Dziecko przestanie uśmiechać się do wszystkich, będzie nieufne wobec osób, których nie zna. Maluszek będzie płakać, jeśli rodzic zniknie z pola widzenia. Nie rozumie bowiem, że jeśli mama wyszła z pokoju, to za chwilę wróci. W tym czasie dziecko zaczyna samodzielnie siadać, machać rączką na pożegnanie, a także trzymać w obu rękach przedmioty i uderzać nimi o siebie.

Szósty skok rozwojowy: 33-37 tydzień

Kolejny skok rozwojowy pojawia się między dziewiątym, a dziesiątym miesiącem życia. Niemowlę zaczyna dostrzegać świat w podobny sposób jak jego rodzice. Dzieli zaobserwowane przedmioty na kategorie i zauważa, że mają one wspólne cechy. Przykładowo: kaczka na obrazku i kaczka pływająca w stawie należą do jednej grupy. Dziecko rozumie coraz więcej słów i poleceń wypowiedzianych przez rodziców.

Siódmy skok rozwojowy: 41-46 tydzień

Po skończeniu 11 miesiąca dziecko zaczyna naśladować głosy zwierząt, potrafi wypowiedzieć kilka monosylabowych słów, próbuje rysować na papierze, próbuje stawiać pierwsze kroki i umie wykonywać proste domowe czynności, które zauważyło u rodziców.