Przebarwienia zębów to częste zjawisko i to nie tylko u osób starszych, ale również tych młodszych. Zgłaszając się do dentysty, musi on ustalić przyczynę przebarwień na zębach, ale też podjąć odpowiednie działania, które mają na celu zlikwidowanie plam, które powstały na naszych zębach. To, jaką wybierze się metodę wybielania zębów, zależy od przyczyny przebarwienia, wieku pacjenta, ale też ważny jest stan pozostałej części korony zęba.

Jakie są metody pomiaru koloru zębów?

Jest wiele metod, które umożliwiają pomiar koloru zębów. Jedną z najbardziej popularnych metod jest porównanie koloru zęba z standardowym komornikiem zębów. Jednak ta metoda nie jest najlepsza, ponieważ jest wiele czynników, które mogą wpłynąć na wynik, np. doświadczenie i wiek stomatologa, oświetlenie pomieszczenia, makijaż czy też daltonizm. Dlatego też coraz częściej wykorzystywane są kamery cyfrowe, kolorymetry oraz spektrofotometry.

Rodzaje przebarwień

Przebarwienia zębów mogą mieć kolor:

  • biały – mogą one powstać w wyniku urazu, który miał miejsce na etapie tworzenia się szkliwa, ale też mogą oznaczać próchnicę pierwotną i mogą się pojawiać w wyniku demineralizacji szkliwa. Wtedy zmiany chorobowe są zauważalne w pojedynczym zębie lub całym uzębieniu. Inne przyczyny białych przebarwień to: wady rozwojowe szkliwa;
  • ciemnoczerwony – mogą się pojawić po zastosowaniu pasy Rieblera;
  • żółty – mogą pojawić się na jednym zębie lub kilku zębach. Pojawiają się w wyniku urazu doznanego w czasie amelogenezy, ale też mogą wskazywać na aktywną demineralizację w kierunku próchnicy. Jeśli żółte przebarwienia są na większości zębów, mogą mieć przyczynę w chorobach, które będą powodowały pęcherzowe oddzielanie się naskórka albo hiperbilirubinemię. Inna przyczyna to niedobory pokarmowe na etapie tworzenia się szkliwa albo po prostu starzenie się;
  • pomarańczowy – najczęściej powstają w wyniku aktywności bakterii chromogennych, które odpowiadają właśnie za produkcję różnych barwników;
  • bladoróżowy – są po zastosowaniu przez daną osobę niektórych preparatów, np. Tubli- Seal. Innym czynnikiem ich powstawania jest wrodzona porfiria;
  • brązowy – pojawiają się wskutek diety, która zawiera dużo barwików, np. coca-cola, kawa. Taki kolor występuje również u nałogowych palaczy papierosów, zażywających marihuanę albo u osób, które zażywają suplementy w postaci preparatów żelaza.

Przyczyny przebarwień zębów

Czynniki, wpływające na przebarwienia zębów, można podzielić na:

  • zewnętrzne,
  • wewnętrzne.

Czynniki zewnętrzne

W przypadku czynników zewnętrznych przyczynami przebarwień mogą być:

  • kamień nazębny;
  • tytoń;
  • bakterie chromogenie;
  • niektóre rodzaje pokarmów;
  • płukanki i leki, które zawierają chlorheksydynę albo płynną postać soli żelaza czy też olejki aromatyczne.

Większość tych przekrwień zewnętrznych da się usunąć za pomocą specjalistycznego czyszczenia, ale też szczotkowania zębów pastą wybielającą, a także przy pomoc płukanek wybielających, korekty powierzchni koron i korzeni, kiretażu albo zewnętrznego wybielania.

Czynniki wewnętrzne

Czynniki wewnętrzne można podzielić na:

  • ogólne,
  • lokalne.

Czynniki wewnętrzne ogólne

Do tych czynników ogólnych zalicza się:

  • uwarunkowane genetycznie anomalie chromosomowe,
  • wady wrodzone,
  • wrodzone zaburzenia metabolizmu,
  • zaburzenia w okresie noworodkowym,
  • choroby zakaźne,
  • endokrynopatia,
  • niedobory pożywienia lub niedożywienia,
  • enteropatia,
  • fluoroza,
  • leki stosowane w leczeniu ogólnym.

Czynniki wewnętrzne lokalne

Do czynników wewnętrznych lokalnych zalicza się:

  • pourazowy krwiak miazgi,
  • przywierzchołkowe zapalenie ozębnej zębów mlecznych,
  • martwica miazgi,
  • czynniki związane z leczeniem endodontycznym zębów,
  • odbudowa zębów,
  • próchnica,
  • zwapnienie miazgi.

Jakie są dostępne preparaty wybielające?

Preparaty wybielające to:

  • nadtlenek mocznika – używa się 10% lub 15% żelu nadtlenku mocznika. Wchodzi on w reakcje z wodą i w ten sposób tworzy nadtlenek wodoru, który uwalnia rodniki tlenowe i poprzez to zmniejsza przebarwienia i dochodzi do wybielenia zębów;
  • nadtlenek wodoru – skuteczny jest Superoxol i pyrozone. Ten pierwszy to 30% nadtlenek wodoru w czystej destylowanej wodzie. Natomiast pyrozone to 25% roztwór nadtlenku wodoru w eterze;
  • nadboran sodu – jest to proszek, który jest dostępny w różnych wariantach. Jeśli będzie miał suchą formę, to będzie on stabilny, ale w obecności kwasu, wysokiej temperatury albo wilgotności, to nadboran sodu zaczyna rozpadać się na rodniki tlenu oraz nadtlenek wodoru.

Metody wybielania zębów

Techniki wybielania zębów można podzielić na dwie grupy, a zależy to od żywotności zębów:

  1. wybielanie zewnętrzne, czyli wybielanie żywych zębów;
  2. wybielanie wewnętrzne czyli wybielanie martwych zębów.

Wybielanie zewnętrzne

Wybielanie zewnętrzne można podzielić na:

  • technikę mikroabrazji – jest to technika, która polega na stosowaniu pasty ze środkiem ściernym albo preparatem ściernym lub pastą, która będzie zawierała kwas i pumeks, pozwalające usunąć białe, żółte i brązowe plamy albo jakieś nierówności szkliwa;
  • technikę nocnego wybielania nakładkowego – jest to łatwy i bezpieczny sposób rozjaśniania przebarwionych zębów. Tutaj konieczne jest, aby pacjent nosił od 6 do 8 godzin na dobę indywidualnie dopasowaną nakładkę, która powinna być wypełniona kleistym 10% roztworem nadtlenku mocznika. Taka technika jest szczególnie wskazana przy starczych przebarwieniach zębów, przebarwieniach spowodowanych barwiącą żywnością oraz napojami, paleniem papierosów, pojedynczych ciemniejszych zębów, plam po stosowaniu leku, jakim jest tetracyklina, a także w przypadku brązowych plam wywołanych fluorozą;
  • technikę wybielania termokatalitycznego i to będzie ciepło i/lub światło – w tym przypadku tempo reakcji chemicznych można zwiększyć poprzez zwiększenie temperatury, a jeżeli się podwyższy temperaturę o 10 stopni Celsjusza, to podwaja się szybkość reakcji. Temperatura powinna wynosić od 51 do 52 stopni Celsjusza;
  • paski wybielające – wyróżnia się dwa rodzaje pasków wybielających ze względu na rodzaj substancji wybielającej, która zawierają i jest to: nadtlenek mocznika o 5,3% stężeniu albo nadtlenek wodoru. Dostępne są paski o różnych rozmiarach i powierzchniach w zależności od kształtu łuku, a to wpływa na różnice w ogólnej dawce żelu. Paski te będą zawierały od 150 do 200 miligramów żelu wybielającego, który równomiernie rozprowadza się na ich powierzchni. Paski stosuje się po 30 minut dwa razy dziennie przez 14 dni albo dłużej.

Wybielanie wewnętrzne

Wybielanie wewnętrzne można podzielić na:

  • technika wybielania termokatalitycznego (ciepło i/lub światło) – jest to technika podobna do techniki termokatalitycznej w wybielaniu zewnętrznym. Tutaj Superoxl nakładany będzie na powierzchnię wargową zęba, ale też wewnątrz jamy miazgowej, a później stosuje się podgrzane narzędzie dentystyczne albo źródło światła;
  • technika Walking Bleaching – dzięki tej technice można poprawić wygląd zębów, które zostały przebarwione w wyniku obumarcia miazgi przed leczeniem kanałowym, ale też mogą to być zęby przebarwione po leczeniu kanałowym.