Potnica to zapalenie skóry, które dotyczy rąk i stóp, a charakteryzuje się pojawianiem pęcherzyków, które są wypełnione płynem, ale może również pojawić się świąd. Niestety jej przyczyna nie jest jeszcze do końca poznana, ale zalicza się tutaj czynniki zewnętrzne, jak i wewnętrzne.  

Przyczyny potnicy

Występowanie potnicy jest związane ze zwiększoną potliwością stóp oraz dłoni. Jednak potliwość będzie tutaj czynnikiem sprzyjającym chorobie, a nie przyczyną tej choroby. Na przykład noszenie butów, które są mało przewiewne powoduje, że wokół stóp robi się takie wilgotne otoczenie, a to z kolei zwiększa ryzyko pojawienia się potnicy.

Przyczyny potnicy można podzielić na:

  • zewnętrzne – tutaj mogą to być alergeny kontaktowe i przyjmowane przez pacjenta leki;
  • wewnętrzne – mogą to być zakażenia grzybicze i bakteryjne, a także odczyn alergiczny oraz przyczyny idiopatyczne.

Objawy potnicy

Takim najważniejszym objawem potnicy jest wysypka skórna, która ma charakter pęcherzykowaty. Najczęściej objawy te występują na bocznej powierzchni palców na rękach, głównie dotyczy drugiego i piątego palca, a także pojawiają się w okolicy stóp, a przeważnie na podeszwie. W opisanych wyżej miejscach pojawiają się niewielkie pęcherzyki albo grudki. Zmiany te mogą również występować jedna obok drugiej, a to powoduje, że tworzą się większe pęcherze. W środku takiego wyprysku potnicowego znajduje się przezroczysty płyn, który czasami wyglądem przypomina żółtą ropę.

Poza tym mogą się pojawiać następujące objawy:

  • pęcherzyki łuszczące się w grudki,
  • nadmierna potliwość,
  • uporczywy świąd.

Odmiany potnicy

Można wyróżnić dwie odmiany potnicy:

  • łagodną – wtedy na skórze pojawia się duża ilość drobnych pęcherzyków i mogą się one złuszczać. W okolicy tych pęcherzyków skóra będzie zarumieniona, co będzie wskazywało na stan zapalny;
  • ostrą – na stopach i dłoniach mogą się tworzyć nadżerki oraz twarda skorupa, która może pękać. Poza tym pacjent odczuwa okropny świąd rąk i stóp.

Diagnoza potnicy

Jeśli na skórze rąk i dłoni pojawią się niepokojące objawy, to od razu warto zgłosić się do lekarza. Podczas takiej wizyty lekarz wykonuje szereg badań, które mają na celu znalezienie przyczynę potnicy, a te badania to, np. testy alergiczne oraz badanie mykologiczne w kierunku grzybicy.

Poza tym lekarz dokładnie ogląda wykwity skórne i ich umiejscowienie, co pozwala na różnicowanie potnicy z innymi chorobami dermatologicznymi, do których zalicza się:

  • rumień wielopostaciowy,
  • grzybica dłoni i stóp,
  • atopowe zapalenie skóry,
  • alergiczne kontaktowe zapalenie skóry.

Leczenie potnicy

W leczeniu potnicy bardzo ważne znaczenie ma wyeliminowanie czynnika, który spowodował pojawienie się choroby. To oznacza, że jeżeli wyprysk pęcherzykowy ma związek z grzybicą, to należy rozpocząć leczenie przeciwgrzybiczne. Usunięcie takiej pierwotnej przyczyny sprawi, że wyprysk ustąpi samoistnie w ciągu kilku lub kilkudziesięciu dni.

W leczeniu miejscowym można zastosować specjalne kremy i maści, które zawierają antybiotyk lub glikokortykosteroidy. Jednak warto pamiętać, że nie można stosować tych leków przewlekle. Przy potnicy pomaga również zastosowanie fototerapii, maści cynkowej, maści z wyciągiem z aloesu lub okładów z roztworu soli

Jeśli do czynienia ma się również ze świądem skóry, to konieczne jest zastosowanie leków przeciwświądowych. Kiedy przyczyną jest alergia, trzeba zastosować doustne leki antyalergiczne. Dzięki temu można wyeliminować przyczynę oraz złagodzić miejscowe objawy

Działania, które wspomagają leczenie chorych z potnicą dłoni i stóp to:

  • należy zadbać o dietę, która będzie bogata w minerały i witaminy;
  • trzeba krótko obcinać paznokcie;
  • codziennie czyścić paznokcie sodą oczyszczoną;
  • konieczne jest dokładne osuszanie umytych zmian i to zanim na te zmiany nałoży się krem lub maść;
  • można stosować preparaty nawilżające, ale nie mogą zawierać w swoim składzie wody;
  • ochronić skórę dłoni, np. założyć rękawiczki podczas czytania książki czy gazety, co ma zapobiec podrażnieniu;
  • należy unikać mycia wykwitów skórnych gorącą wodą oraz mydłem, co ma na celu uniknięcie podrażnień.