Niedoczynność lub nadczynność gruczołów przytarczycznych mogą spowodować różne czynniki. Te gruczoły przytarczyczne odpowiedzialne są za gospodarowanie wapniem w organizmie. Kiedy ulegnie ona silnym zakłóceniom, to w skrajnych przypadkach może doprowadzić do zagrożenia życia.

Przyczyny niedoczynności

Niedoczynność bardzo często ogranicza, a nawet czasami zahamowuje wytwarzanie hormonu, jakim jest parathormon. Najczęściej przyczyną tego jest nieumyślne uszkodzenie albo usuniecie przytarczyc podczas operacji tarczycy. Innymi przyczynami niedoczynności może być zapalenie lub przeżuty nowotworowe do przytarczyc. Bardzo rzadko niedobór hormonalny może być spowodowany autoagresją immunologiczną, która jest skierowana przeciwko przytarczycom.

Diagnoza niedoczynności

Taką niedoczynność można zdiagnozować tylko poprzez badania laboratoryjne. Wtedy w tych badaniach we krwi stwierdza się zbyt małą ilość wapnia oraz zbyt dużą ilość fosforu (fosforanów). Natomiast w moczu stężenie potasu i wapnia jest wyraźnie obniżone.

Objawy niedoczynności

Mała wartość wapnia we krwi powoduje tężyczkę oraz kurcze. Dotyczą one głównie narządów wewnętrznych w jamie brzusznej, ale częściowo mogą dotyczyć serca i oskrzeli. Jeśli tężyczka będzie przebiegała ciężko, to poważne zagrożenie dla życia. Wtedy bolesne kurcze mięśni dotykają przeważnie kończyn. Następnie pojawią się:

  • wymioty,
  • biegunka,
  • zakłócenia krążenia,
  • kurcze mięśnia sercowego,
  • poty,
  • wzrost temperatury.

Kiedy objawy tężyczki są bardzo nasilone, to konieczne jest przewiezienie chorego do szpitala, ponieważ może to zagrażać jego życiu. Poza tym, gdy choroba trwa długo, to można zaobserwować nieswoiste późne następstwa i będą to:

  • zmiany na skórze,
  • zmiany we włosach,
  • zmiany na paznokciach (ich łamliwość).

Jednak może się jeszcze pojawić coś poważniejszego, czyli ogniska zwapnienia, które po pewnym czasie zajmują miejsce w mózgu, płucach i oczach.

Niedoczynność rzekoma

Od tej prawdziwej niedoczynności gruczołów przytarczycznych należy odróżnić niedoczynność rzekomą. Może się tutaj pojawić dziedziczna albo samoistnie powstająca oporność nerek oraz kości na parathormon.

Leczenie niedoczynności

Głównym celem leczenia niedoczynności jest utrzymywanie stałego stężenia wapnia we krwi. W tym celu choremu podaje się kalcyferole, czyli witaminę D. tutaj w celu leczenia nie wystarczy spożywanie witaminy D tylko tej, która zawarta jest w pokarmach. Chory musi przez całe życie przyjmować  kalcyferole. Ważne jest tutaj przestrzeganie dawkowania, ponieważ nadmiar witaminy D może wywołać objawy zatrucia.