Kolka u niemowląt spędza sen z powiek większości świeżo upieczonych rodziców. Wielu z nich za jej objaw uważa każdy niepokój czy intensywny płacz u nowonarodzonego dziecka. Warto dodać, że wspomniany płacz nie ustępuje po zaspokojeniu podstawowych potrzeb takich jak bliskość matki, pokarm czy zmiana pieluchy. Aby jednak można było mówić o "prawdziwej" kolce, wystąpić musi kilka określonych objawów.
Jak zatem poprawnie zdiagnozować kolkę? I pytanie najważniejsze: jak taką kolkę zmniejszyć, aby niemowlak mógł spokojnie zasnąć? Na te pytania odpowiadamy poniżej.
Kiedy możemy stwierdzić, że niemowlak ma kolkę?
Podstawowym objawem kolki faktycznie jest napadowy, niedający się ukoić płacz. Aby jednak mieć 100% pewności co do dolegliwości występującej u niemowlaka, musimy płacz ten obserwować. Kolkę diagnozujemy, kiedy dziecko płacze przez 3 godziny w ciągu doby. Nie chodzi tutaj o ciągły płacz, ale o łączny czas jego trwania w ciągu całego dnia.
Rozpoczyna się on najczęściej w godzinach popołudniowych lub wieczornych i występuje minimum 3 razy w tygodniu. Towarzyszy mu najczęściej zaczerwienienie twarzy niemowlaka, podkurczanie nóżek, wzdęcie brzucha oraz zwiększona ilość wydalanych gazów. Objawy te występują u zdrowo rozwijającego się dziecka i najczęściej ustępują samoistnie po ukończeniu 4. miesiąca życia.
Jako kolkę możemy zdiagnozować je wyłącznie wtedy, kiedy mamy pewność, że dziecko nie jest przegrzewane ani głodne i poza okresami płaczu normalnie je i prawidłowo zwiększa masę ciała.
Jakie są przyczyny kolki u niemowlaka?
Niestety, dotąd nie określono jednoznacznie przyczyn kolek u niemowlaków. Wskazano jedynie na czynniki, które mogą sprzyjać jej występowaniu. Zaliczamy do nich między innymi nieprawidłowe techniki karmienia oraz nietolerancje pokarmowe i niedojrzałość przewodu pokarmowego.
Kolka może wystąpić również u nowonarodzonych dzieci, które wykazują nasilone reakcje na działanie bodźców zewnętrznych, takich jak zdenerwowanie rodziców czy niepokój u matki. Na wystąpienie tego rodzaju dolegliwości u niemowlaka ma również wpływ palenie przez matkę papierosów, karmienie mlekiem modyfikowanym oraz depresja poporodowa u mamy dziecka.
Czy objawy kolki da się złagodzić?
Kiedy już zdiagnozujemy kolkę u niemowlaka, powinniśmy pamiętać, że nie da się jej w żaden sposób całkowicie zlikwidować. Nasze postępowanie ogranicza się wyłącznie do łagodzenia objawów, co umożliwi dziecku spokojne i normalne funkcjonowanie. Ważne jest również, aby w tym względzie stosować wyłącznie metody, które są skuteczne i bezpieczne w świetle aktualnej wiedzy medycznej.
Działanie na własną rękę, według własnej intuicji, może w tym przypadku przynieść więcej szkody niż pożytku. Na rynku dostępnych jest wiele leków, które reklamowane są jako środki zwalczające kolkę u nowonarodzonych dzieci. Musimy jednak liczyć się z tym, że nie zawsze są one skuteczne a po ich zastosowaniu dziecko może wykazywać nietolerancję któregoś ze składników.
Od czego zacząć?
Zanim podamy dziecku leki zwalczające objawy kolki, warto zwrócić uwagę na kilka czynników, które możemy wyeliminować bez użycia środków farmakologicznych. W pierwszej kolejności powinniśmy sprawdzić, czy dziecko nie jest przegrzane lub czy nie ma podwyższonej temperatury. Jeśli w pokoju jest ciepło, wystarczy odkryć niemowlaka lub porządnie przewietrzyć pomieszczenie - dopływ świeżego powietrza powinien nieco pomóc. Warto również ograniczyć nadmierne bodźce płynące ze środowiska. Mowa tutaj przede wszystkim o hałasie oraz oświetleniu.
Niemały wpływ na spokój maluszka ma nastrój jego mamy, która w takich sytuacjach powinna zachować opanowanie i przede wszystkim nie panikować.
Zwalczanie objawów kolki to przede wszystkim bliskość i troska rodziców, dzięki którym dziecko będzie spokojne i lepiej zniesie dolegliwości. Warto zatem zastosować zabiegi takie jak masaż brzuszka lub pleców czy kołysanie.
Dobrym pomysłem jest również przyłożenie ciepłej pieluszki do brzuszka. Kiedy wymienione działania nie przyniosą skutków przez tydzień, konieczna będzie zmiana żywienia lub zastosowanie leku.
Dieta w łagodzeniu objawów kolki u niemowlaka
Zmiana żywienia niemowlaka nie jest łatwym procesem, ale może przynieść dużo dobrego w łagodzeniu objawów kolki, Jeśli dziecko karmione jest mlekiem modyfikowanym lub w sposób mieszany, można zacząć od wyeliminowania produktów zawierających białka mleka krowiego. Możemy na przykład przez tydzień stosować inną mieszankę i obserwować, czy objawy ustępują. Jeśli po tym czasie nie nastąpi poprawa, można wrócić do wcześniejszej diety maluszka.
Jeśli dziecko jest karmione piersią, w celu łagodzenia objawów kolki konieczna jest zmiana nawyków żywieniowych matki. W takim przypadku powinna ona wyeliminować ze swojej diety produkty silnie alergizujące, takie jak nabiał czy jajka. Warto również zrezygnować z pokarmów wywołujących wzdęcia - kalafiorów, brokułów itp. Podobnie jak w przypadku mleka modyfikowanego, tak i tutaj, jeśli po tygodniu nie nastąpi poprawa, można powrócić do wcześniejszej diety. Objawy kolki najczęściej mijają samoistnie po ukończeniu przez dziecko 4. miesiąca życia.
