Hemoroidy to jedna z najbardziej wstydliwych chorób cywilizacyjnych. Nikt się do niej nie przyznaje, ale warto o tym porozmawiać ze swoim lekarzem, który będzie mógł zastosować odpowiednie leczenie. Zatem, jakie są przyczyny hemoroidów i co można zrobić, aby się ich pozbyć? Hemoroidy rozwijają się bardzo powoli, dlatego tak ważne jest ich najwcześniejsze wyrycie, aby od razu można było zastosować właściwe leczenie.

Co to są hemoroidy?

Hemoroidy inaczej nazywane są guzkami krwawniczymi i są naturalnymi strukturami odbytu. Guzki te wyglądają jak poduszeczki, które są wypełnione krwią. Poza tym uszczelniają kanał odbytu, a do tego kontrolują wydalanie razem z mięśniami zwieracza. 

Problem zaczyna się dopiero, gdy hemoroidy zaczynają działać nieprawidłowo. Niebezpieczne stają się wtedy, gdy guzki rozciągają się i wypełniają krwią, ale potem z tej krwi nie dają rady się opróżnić, co jest boleśnie odczuwane podczas wizyty w toalecie. Krew ta może zalegać i to może doprowadzić do stanów zapalnych guzków oraz tkanek odbytu.

Przyczyny hemoroidów

Hemoroidy są również określane jako żylaki odbytu, a ich przyczyny są bardzo różnorodne i nie zależą od wieku. Na pewno sprzyja im siedzący i mało aktywny tryb życia. W związku z tym duże ryzyko zachorowania mają osoby pracujące w biurze, zawodowi kierowcy oraz osoby grające długo na komputerze. Mogą się również pojawić u osób, które jeżdżą konno oraz u kolarzy. Często mogą towarzyszyć złej diecie, w której jest zbyt mała ilość błonnika oraz picie zbyt małej ilości wody. To może przyczyniać się do powstawania zaparć, przez co błona śluzowa odbytu jest zmuszana do nadmiernego rozciągania.

Hemoroidy to także problem kobiet w ciąży, ale też mogą pojawić się w wyniku porodu, ponieważ dochodzi do nadmiernego parcia, co może spowodować rozciągnięcie się guzków, a efektem tego będą hemoroidy. Jednak najczęściej pojawiają się u osób po 50. roku życia, ponieważ osoby te mają zwolnioną perystaltykę jelit, a to prowadzi do zaparć. Hemoroidy najczęściej pojawiają się u osób, które:

  • są otyłe,
  • zmagają się biegunkami wywołanymi środkami przeczyszczającymi,
  • uprawiają seks analny,
  • u kobiet po wielu porodach,
  • miały zabiegi odbytu albo krocza.

Objawy hemoroidów

Najważniejsze objawy hemoroidów to:

  • krwawienie z odbytu – krwawienie to pojawia się podczas wypróżniania, a przeważnie przy wytężonej defekacji w przebiegu zaparcia;
  • uczucie niecałkowitego wypróżnienia;
  • świąd i pieczenie w okolicy odbytu;
  • wyciek śluzu;
  • odczuwanie bólu, dyskomfortu i podrażnienia w okolicy odbytu;
  • hemoroidy mogą zacząć wypadać i cofać się samoistnie do kanału odbytu.

Diagnoza hemoroidów

Niektórym osobom bardzo trudno jest zgłosić się do lekarza, jeżeli zaczynają pojawiać się objawy hemoroidów i w związku z tym odwlekają wizytę. To niestety jest duży błąd, ponieważ choroba ta rozwija się powoli, a im wcześniej zacznie się ją leczyć, to tym lepiej. Najpierw warto udać się do lekarza pierwszego kontaktu, który będzie mógł wypisać skierowanie do proktologa, czyli chirurga, który zajmuje się schorzeniami odbytu i odbytnicy. Lekarz na podstawie wywiadu, wyglądu okolicy odbytu i badania palcem, czyli per rectum, będzie mógł łatwo rozpoznać hemoroidy. Poza tym lekarz może również zlecić anaskopię, czyli oglądanie końcowego odcinka odbytnicy za pomocą wziernika, a więc anoskopu. Kolejne badanie, jakie może zlecić lekarz, to kolonoskopia albo sigmoidoskopia.

Leczenie hemoroidów

Nie trzeba czekać, aż swędzenie czy krwawienie z odbytu przejdzie samo, ponieważ tak się nie dzieje i warto zgłosić się do lekarza, a także wypróbować domowe sposoby, które złagodzą ból. Ulgę mogą przynieść tzw. nasiadówki, a więc ziołowe kąpiele w letniej wodzie. Do wanny nalewa się około 10 cm wody i dodać do niej wywaru z rumianku, kory dębu albo mieszankę ziołową z rdestu, szałwii lub kory kasztanowca. Jednak trzeba uważać, ponieważ temperatura wody nie powinna przekraczać 40 stopni Celsjusza.

Pomóc mogą również okłady z kostek lodu, które, zawinięte w chusteczkę, przykłada się do bolących miejsc. Można również wypróbować wilgotną torebkę z herbaty, ponieważ zawierają w liściach taninę, która ma działanie przeciwzapalne. Pomaga też herbata ziołowa, a najlepiej taka z piołunem, czarnym bzem i pokrzywą.

Ważne znaczenie ma również odpowiednia dieta. Trzeba jeść dużo warzyw, owoców oraz produktów bogatych w błonnik i oczywiście wypijać 2 litry płynów dziennie. Należy unikać również jedzenia, które może wywołać zaparcia. Do tego trzeba się troszkę ruszać albo wybrać się na bardziej intensywny spacer.

Lekarz może zlecić gumowanie, czyli metoda Barrona, którą stosuje się w hemoroidach II i III stopnia. Na nasadkę guza zakłada się gumowy pierścień, który sprawia, że zostaje odcięty do niego dopływ krwi, a to powoduje jego obumarcie, następnie odpadnięcie po około 7 – 10 dniach. Zabieg trwa kilka minut, ale w ciągu 24 godzin od zabiegu należy unikać wypróżniania się i przyjmowania preparatów, które obniżają krzepliwość krwi.

Kolejna skuteczna metoda to laseroterapia, czyli naświetlanie guzka  promieniami lasera. W wyniku działania wysokiej temperatury dochodzi do  obkurczania oraz zamknięcia naczyń, a w ostateczności do zniszczenia  tkanki guza.

Na hemoroidy dostępne są maści, czopki oraz tabletki. Można zacząć stosować coś przeciwzapalnego, co zmniejszy również obrzęk i świąd. Inna metoda leczenia to skleroterapia, którą stosuje się głównie do leczenia małych hemoroidów. Tutaj pod śluzówkę powiększonego guza podaje się zastrzyk. Ten zastrzyk zawiera produkt w postaci pianki i jeżeli się go poda, to powoduje on zakrzep w miejscu podania. Później guzek odpada.

Można także zastosować metodę Morinagi, którą stosuje się na każdym etapie choroby, a jest to nieinwazyjna operacja. Trzeba na jeden dzień zostać w szpitalu. Zabieg przeprowadza się przeważnie ambulatoryjnie i bez znieczulenia. Podczas zabiegu zamyka się naczynia hemoroidalne, a następnie na tętnicę pod kontrolą sondy Dopplera zakłada się wchłanialne szwy.

Możliwe jest również wykonanie cięcia operacyjnego, a tutaj guzki można  usuwać na kilka sposobów, czyli przy użyciu metody Milligana – Morgana,  gdzie wycina się guzki i pozostawia otwarte rany, co nie pozwala na  zwężenie się odbytu albo metodą Fergusona, która podobna jest do  wcześniejszej metody, ale tutaj zaszywa się rany.

Pomóc może także metoda Longo. Jest to zabieg zalecany w II i III stopniu choroby, a wykonuje się go w znieczuleniu miejscowym albo ogólnym. Polega na okrężnym usunięciu oraz zaszyciu fragmentu błony śluzowej przy użyciu staplera hemoroidalnego.

Jakie są powikłania po operacji hemoroidów?

Po operacji hemoroidów wymienia się:

  • ból,
  • krwawienia,
  • kłopoty z oddawaniem moczu i kału,
  • niekontrolowany skurcz mięśni zwieraczy odbytu albo cewki moczowej.

Jednak groźniejsze będą powikłania pooperacyjne, które ujawniają się dopiero po kilku latach, czyli zwężenie odbytu, kłopoty z trzymaniem stolca, wywinięcie śluzówki albo przetoka odbytu.

Jak zapobiegać powstawaniu hemoroidów?

Aby można było unikać hemoroidów, należy:

  • zacząć prowadzić aktywny tryb życia;
  • unikać częstych zaparć;
  • ważna jest higiena intymna;
  • lepiej nosić bawełnianą bieliznę;
  • lepiej rezygnować z seksu analnego;
  • jeśli praca jest siedząca, to lepiej wybrać twarde krzesło i warto robić sobie przerwy, czyli wstać, rozciągnąć się;
  • podczas wizyty w toalecie lepiej unikać długotrwałego napinania mięśni brzucha, ponieważ powoduje to przeciążenie układu żylnego.